Khóa cửa tay gạt còn gọi là khóa tay bẻ, là loại khóa có thiết kế tay cầm dạng thanh ngang. Khi gạt hoặc bẻ tay cầm xuống, cơ chế mở cửa được kích hoạt. Thân khóa thường có ốp ngoài hình vuông, chữ nhật hoặc tròn và được làm từ nhiều loại vật liệu khác nhau như inox, đồng, gỗ,… Đây cũng là một trong những loại khóa phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi ở nhiều nơi như nhà ở, văn phòng, khách sạn,… Vậy cấu tạo của ổ khóa tay gạt ra sao và những ưu điểm nào nổi bật thế nào? Hãy cùng Vietwood tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Cấu tạo ổ khóa cửa tay gạt
Về cơ bản, cấu tạo ổ khóa cửa gỗ tay gạt gồm 3 thành phần chính, cụ thể:
Phần tay gạt
Phần tay gạt không chỉ làm tăng tính thẩm mỹ mà còn cải thiện tính tiện dụng khi sử dụng. Tay gạt thường được sản xuất từ các vật liệu cao cấp như đồng, nhôm, hợp kim, inox,… Đặc tính chống gỉ và khả năng chịu nước của chúng là điểm mạnh.
Tay gạt khóa cửa tay gạt có sẵn nhiều kiểu dáng và màu sắc khác nhau, phù hợp với nhiều phong cách thiết kế nội thất. Bạn có thể lựa chọn tay gạt theo phong cách cổ điển, hiện đại hay tân cổ điển tùy thuộc vào sở thích và thiết kế của ngôi nhà.
Ngoài ra, tay gạt khóa cửa tay gạt được phân loại theo từng loại cửa khác nhau. Ví dụ, với cửa sắt, tay gạt thường được làm từ đồng hoặc inox, có độ cứng và độ bền cao, phù hợp với cửa sắt có độ dày lớn. Đối với cửa gỗ, tay gạt thường được làm từ đồng, nhôm hoặc hợp kim, có thiết kế sang trọng phù hợp với cửa gỗ hiện đại.
Phần thân khóa
Thân khóa là thành phần cốt lõi quan trọng của khóa cửa tay gạt, quyết định đến tính an toàn và độ bền của toàn bộ khóa. Thường được sản xuất từ các vật liệu cao cấp như đồng, inox, hợp kim,… thân khóa có khả năng chống gỉ và chịu nước tốt.
Cấu tạo của thân khóa khá phức tạp, bao gồm các bộ phận chính sau:
- Chốt khóa: chịu trách nhiệm khóa cửa bằng cách chốt vào vị trí cố định. Thường được làm từ kim loại cứng, có hình dạng tương tự cây đinh.
- Cốt thân khóa: giữ cho các chốt khóa luôn trong tư thế mở khi chưa khóa cửa.
- Lưỡi trượt: nối giữa chốt khóa và cốt thân khóa.
- Thanh truyền động: truyền lực từ tay gạt đến lưỡi trượt.
Các bộ phận này phải được thiết kế và lắp ráp một cách chính xác, đảm bảo sự hoạt động nhịp nhàng và đồng bộ của khóa. Thân khóa cửa tay gạt thường rất mạnh mẽ và bền bỉ, đặc biệt là đối với các sản phẩm chính hãng từ các thương hiệu uy tín, có tuổi thọ cao. Một số loại khóa cao cấp có thêm các tính năng bảo vệ như chống bẻ, chống bẫy và chống cửa, nhằm bảo vệ khóa trước những cố gắng xâm nhập trái phép.
Phần lõi chìa khóa
Phần lõi khóa là thành phần không thể thiếu của khóa cửa tay gạt, quyết định đến độ an toàn của toàn bộ khóa. Lõi khóa được chế tạo từ các vật liệu cao cấp như đồng, inox, hợp kim,… có khả năng chống gỉ và chịu nước tốt.
Cấu tạo của lõi khóa khá phức tạp, bao gồm các bộ phận chính sau:
- Cốt cam: kết nối giữa các bi khóa và chốt khóa.
- Roto: xoay các bi khóa khi chìa khóa được đưa vào.
- Bi khóa: khớp với rãnh của chìa khóa và điều khiển các chốt khóa.
- Lò xo: giữ cho các bi khóa luôn ở vị trí ban đầu khi không có chìa khóa.
- Trục lõi khóa: truyền lực từ chìa khóa đến các bộ phận khác của lõi khóa.
Khi chìa khóa được đưa vào, các bi khóa sẽ di chuyển và khớp với rãnh của chìa khóa. Khi đó, trục lõi khóa sẽ xoay, kéo theo cốt cam và chốt khóa. Chốt khóa sẽ trượt ra khỏi vị trí, đảm bảo cửa được khóa lại.
Để tăng độ an toàn, lõi khóa cần có cấu trúc phức tạp và khó bị phá. Các bi khóa thường được làm từ kim loại cứng, có hình dạng và kích thước khác nhau để tạo ra nhiều tổ hợp khóa khác nhau. Điều này đảm bảo chỉ khi chìa khóa có đúng tổ hợp bi khóa thì cửa mới có thể mở được.
Ưu và nhược điểm của ổ khóa cửa tay gạt
Khóa cửa tay gạt được sử dụng rất phổ biến tại các công trình hiện nay. Về cơ bản, sản phẩm này có những ưu – nhược điểm như sau:
Ưu điểm
Khóa cửa tay gạt khá dễ dùng, bạn chỉ cần gạt thanh ngang xuống để khóa cửa hoặc gạt lên để mở cửa. Điều này giúp mang đến sự thuận tiện cho mọi người dùng, bao gồm cả người già và trẻ nhỏ.
Đặc biệt, khóa cửa tay gạt có độ bền cao và khá chắc chắn. Hầu hết các loại khóa này được làm từ inox cao cấp, giúp chống lại sự oxi hóa và chịu được ảnh hưởng của thời tiết.
Về mặt thẩm mỹ, loại khóa này có thiết kế khá đơn giản và hiện đại, có thể phù hợp với nhiều kiến trúc không gian khác nhau.
Nhược điểm
Loại khóa này sử dụng chìa khóa cơ, do đó người dùng phải mang theo chìa khóa khi ra ngoài. Điều này có thể gây bất tiện trong một số trường hợp nhất định.
Hơn nữa, chìa khóa cơ dễ bị thất lạc hoặc mất, có thể gây bất tiện cho người dùng, đặc biệt khi ở một mình.
Bên cạnh đó, nguy cơ bị kẻ gian đánh cắp chìa khóa và sao chép có thể là một vấn đề, làm cho khóa cửa tay gạt không được đánh giá cao về mặt an toàn so với các loại khóa điện tử.
Các bước lắp đặt ổ khóa cửa tay gạt
Để chuẩn bị lắp đặt khóa cửa tay gạt, bạn cần sắm sửa các dụng cụ sau đây:
- Bộ ốc vít: Dùng để cố định khóa vào cửa.
- Máy khoan và Mũi khoan 16 ly (16mm): Dùng để khoan lỗ lắp đặt khóa.
- Bộ đục gỗ: Để tạo lỗ vừa với kích thước của thân khóa.
- Băng keo: Giúp cố định cửa và tránh xê dịch khi khoan lỗ.
- Nêm cửa: Sử dụng để giữ cửa ở vị trí thẳng đứng.
- Thước góc vuông: Để đảm bảo việc lắp đặt khóa đúng vị trí.
- Búa: Dùng để đóng ốc vít.
Quy trình lắp đặt:
- Bước 1: Đánh dấu vị trí chốt khóa trên cửa bằng thước đo và bút chì.
- Bước 2: Đặt thân khóa vào vị trí cần lắp và sử dụng thước góc vuông để kẻ đường biên của thân khóa. Sau đó, dùng máy khoan và mũi khoan 16 ly để khoan lỗ theo đường biên đã kẻ.
- Bước 3: Sử dụng bộ đục gỗ để đục lỗ theo đường biên đã khoan, đảm bảo đục sâu vừa đủ với độ dày của thân khóa.
- Bước 4: Xác định vị trí lỗ cố định khóa trên cửa và sử dụng máy khoan và mũi khoan 16 ly để khoan lỗ cố định.
- Bước 5: Cài đặt thân khóa vào lỗ đã khoan và sử dụng ốc vít để cố định. Sau đó, gắn tay gạt khóa vào thân khóa.
- Bước 6: Lặp lại các bước 2 đến 5 cho cửa bên kia.
Lưu ý: Vị trí lắp đặt khóa cần thuận tiện cho việc sử dụng và đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Thông thường, khóa cửa tay gạt nên được lắp đặt ở độ cao khoảng 0,9 – 1 mét từ mặt đất. Đồng thời, đảm bảo lắp đặt chắc chắn để tránh bị lỏng hoặc hỏng.
Lưu ý khi sử dụng và bảo dưỡng khóa cửa tay gạt
Để khóa cửa tay gạt hoạt động hiệu quả và bền bỉ, bạn cần lưu những điều sau:
- Lựa chọn khóa phù hợp: Trước khi mua khóa cửa tay gạt, xác định rõ vị trí lắp đặt và nhu cầu sử dụng. Đối với các vị trí quan trọng, hãy chọn khóa có độ an toàn cao để bảo vệ tốt hơn.
- Lắp đặt đúng cách: Việc lắp đặt khóa cửa tay gạt chính xác là yếu tố then chốt quyết định đến độ bền của khóa. Nên nhờ thợ có kinh nghiệm để đảm bảo lắp đặt chắc chắn và đúng vị trí.
- Sử dụng cẩn thận: Tránh va đập mạnh vào khóa khi sử dụng. Thường xuyên kiểm tra và bảo trì khóa để phát hiện sớm các hư hỏng và khắc phục kịp thời.
- Bảo dưỡng định kỳ: Bảo dưỡng khóa cửa tay gạt định kỳ, khoảng 6 tháng/lần để đảm bảo khóa hoạt động trơn tru. Lau chùi và bôi trơn các bộ phận chuyển động của khóa.
- Đảm bảo thẩm mỹ: Chọn bộ khóa cửa phù hợp với không gian kiến trúc để đảm bảo tính thẩm mỹ cho ngôi nhà.
- Vệ sinh khóa định kỳ: Loại bỏ bụi bẩn và dầu mỡ bám trên khóa để giúp khóa hoạt động êm ái và tăng độ bền.
Trên đây là thông tin chi tiết về ưu – nhược điểm và cấu tạo ổ khóa cửa tay gạt. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích và giúp bạn hiểu hơn về loại khóa cửa này.